هوش مصنوعی روز به روز بزرگ‌تر و پیشرفته‌تر می‌شود و بخش‌های بزرگتری از زندگی روزمره ما را در بر می‌گیرد. همزمان با رشد هوش مصنوعی، نگرانی‌ها درباره خطرات آن نیز بیشتر می‌شود. به گفته استیون هاوکینگ، توسعه هوش مصنوعی می‌تواند پایان نسل بشر باشد. افراد دیگری مانند ایلان ماسک نیز با او هم عقیده‌اند، به صورتی که ایلان ماسک در سخنرانی خود بیان کرد:
“هوش مصنوعی مرا می‌ترساند. این توانایی بسیار بیشتر از چیزی است که تقریباً هر کسی می‌داند و میزان بهبود آن به صورت تصاعدی است.”
این موضوع باعث شده تا به دنبال آشنایی هرچه بیشتر با هوش مصنوعی و خطرات آن برای جامعه و بشریت باشیم. در ادامه به برخی از این موارد می‌پردازیم.
هوش مصنوعی به صورت‌های مختلفی می‌تواند برای بشر خطرناک باشد. در اولین قدم باید ببینیم توسعه دهنده این برنامه‌ها چه کسی است و با چه هدفی آنها را تولید می‌کند. گاهی اوقات برنامه هوش مصنوعی از ابتدا با اهداف مخرب تولید می‌شود. اما در برخی موارد نیز برنامه با هدف فعالیت‌های مفید تولید شده اما در راه انجام وظیفه خود، کارهای مخربی انجام می‌دهد. برخی از خطرات هوش مصنوعی در ادامه ذکر شده‌اند.
یکی از مهمترین نگرانی‌های هوش مصنوعی، اتوماسیون شغلی است. این فناوری در صنایع مختلفی مانند بازاریابی، تولید و مراقبت‌های بهداشتی و انواع مختلفی از مشاغل استفاده می‌شود. با توجه به تحقیقات انجام شده از در فاصله سال‌های 2020 تا 2025 بیش از 85 میلیون شغل از بین می‌رود. در این شرایط سیاه پوستان و کارگران و کارمندان لاتین تبار بیشتر در معرض خطر هستند.
استفاده از هوش مصنوعی نسبت به نیروهای انسانی بسیار ارزان‌تر و اقتصادی‌تر هستند و این نیروها با دقت و سرعت بیشتری نسبت به نیروهای انسانی کار می‌کنند. هوش مصنوعی می‌تواند میلیون‌ها شغل جدید ایجاد کند، اما بسیاری از نیروهای انسانی مهارت‌های لازم برای نقش‌های فنی را ندارند.
در این زمینه حتی شغل‌هایی که به تحصیلات آکادمیک و دانشگاهی نیاز دارند نیز در امان نخواهند بود. برخی از رشته‌ها مانند حقوق یا حسابداری، با سرعت بیشتری به تصاحب هوش مصنوعی در می‌آیند. از تأثیر قابل توجه آن در پزشکی نیز نمی‌توان چشم پوشی کرد.
شرکت‌های مختلف فعال در این زمینه علاوه بر تهدید وجودی بیشتر، بر روی روشی که هوش مصنوعی بر حریم خصوصی و امنیت تأثیر منفی می‌گذارد، متمرکز هستند. نمونه بارز آن استفاده چین از فناوری تشخیص چهره در ادارات، مدارس و سایر مکان‌ها است. علاوه بر ردیابی حرکات یک فرد، دولت چین می‌تواند داده‌های کافی برای نظارت بر فعالیت‌ها، روابط و دیدگاه‌های سیاسی یک فرد جمع آوری کند.
مثال دیگر ادارات پلیس ایالات متحده است که از الگوریتم‌های پیش بینی برای پیش بینی محل وقوع جنایات استفاده می‌کنند. مشکل این است که این الگوریتم‌ها تحت تاثیر نرخ‌های دستگیری قرار می‌گیرند، که به‌طور نامتناسبی بر جوامع سیاه‌پوست تأثیر می‌گذارد.
علاوه بر فعالیت‌های مضری که می‌توان با هوش مصنوعی انجام داد، تعصبات و سو گیری‌های ناشی از آن نیز وجود دارند. معمولا تعصب هوش مصنوعی فراتر از جنسیت و نژاد. از طرفی چون هوش مصنوعی توسط انسان توسعه می‌یابد و انسان نیز ذاتا سوء گیری دارد، این موارد در ابزارهای توسعه داده شده با هوش مصنوعی نیز دیده می‌شوند.
گسترش نابرابری اجتماعی-اقتصادی ناشی از از دست دادن شغل هوش مصنوعی یکی دیگر از دلایل نگرانی است که سوگیری‌های طبقاتی در مورد نحوه به کارگیری هوش مصنوعی را آشکار می‌کند. بسیاری از کارگران به دلیل اتوماسیون تا 70 درصد کاهش دستمزد داشته‌اند. در مقابل برخی از آنها با کاهش دستمزد روبرو نبوده و در مقابل افزایش دستمزد را نیز تجربه کرده‌اند.
در نظر گرفتن تفاوت‌ها بر اساس نژاد، طبقه و سایر دسته‌ها بسیار مهم است. در غیر این صورت، تشخیص اینکه هوش مصنوعی و اتوماسیون چگونه به ضرر افراد و به نفع گروه‌های خاصی است، دشوارتر می‌شود.
صنعت مالی پذیرای مشارکت فناوری هوش مصنوعی در فرآیندهای مالی و معاملات روزمره شده است. در نتیجه، معاملات الگوریتمی می‌تواند عامل اصلی ایجاد بحران مالی بعدی در بازارها باشد.
الگوریتم‌های هوش مصنوعی تحت تأثیر قضاوت یا احساسات انسان قرار نمی‌گیرند. همچنین زمینه‌ها، به هم پیوستگی بازارها و عواملی مانند اعتماد و ترس انسان را نیز در نظر نمی‌گیرند. این الگوریتم‌ها هزاران معامله را با سرعتی بسیار زیاد انجام می‌دهند و هدفشان این است که چند ثانیه بعد به سودهای کوچک بفروشند. فروختن هزاران معامله می‌تواند منجر به سقوط ناگهانی و نوسان شدید بازار شود.
تکنولوژی دیپ فیک یکی از تکنولوژی‌های هوش مصنوعی برای ایجاد ویدیوهای فیک از افراد است. این تکنولوژی روز به روز در حال پیشرفت بوده و تشخیص ویدیوهای ساخته شده توسط آن از ویدیو واقعی بسیار سخت‌تر و دشوارتر می‌شود. علاوه بر آن تولید صدا و ویرایش تصاویر نیز به کمک تکنولوژی‌های هوش مصنوعی وجود دارد که می‌تواند بسیار خطرناک باشد. این موضوع باعث ایجاد اخبار جعلی در فضای مجازی شود.
بخشی از آنچه که انسان‌ها در ماشین‌های مجهز به هوش مصنوعی به دنبال آن بوده و برای آن ارزش قائل هستند، کارایی و اثربخشی آن‌هاست. اما، اگر اهدافی را که برای ماشین‌های هوش مصنوعی تعیین کرده‌ایم روشن و واضح نباشد، می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
به عنوان مثال، دستور «در اسرع وقت مرا به فرودگاه برسانید» ممکن است عواقب بدی داشته باشد. این ماشین بدون توجه به قوانین جاده به دستور شما عمل کرده و این موضوع می‌تواند جان انسان را به خطر بیندازد. یک ماشین می‌تواند به طور موثر هدف خود را که شما را در سریع‌ترین زمان ممکن به فرودگاه برساند انجام دهد، اما ردی از تصادفات را پشت سر باقی گذارد.
یکی از راه‌هایی که هوش مصنوعی می‌تواند باعث ایجاد خطر شود، ساخت سلاح‌های خودمختار است که برای کشتن برنامه ریزی شده‌اند. حتی ممکن است مسابقه تسلیحات هسته‌ای با یک مسابقه تسلیحاتی خودمختار ایجاد شود.
گذشته از نگرانی از این که سلاح‌های خودمختار ممکن است “ذهن خود” را به دست آورند، نگرانی قریب الوقوع‌تر خطراتی است که این سلاح‌ها ممکن است برای فرد یا دولتی داشته باشند که برای زندگی انسان ارزشی قائل نیستند. پس از ایجاد این سلاح‌ها، احتمالاً از بین بردن یا مبارزه با آنها بسیار دشوار خواهد بود.
رسانه‌های اجتماعی از طریق الگوریتم‌های مستقل خود در بازاریابی هدف بسیار موثر عمل می‌کنند. آنها می‌دانند ما کی هستیم، چه چیزی را دوست داریم و در حدس زدن آنچه فکر می‌کنیم فوق العاده خوب و قوی عمل می‌کنند. قدرت هوش مصنوعی برای دستکاری اجتماعی بسیار بالاست. هوش مصنوعی می‌تواند با گسترش تبلیغات به افرادی که از طریق الگوریتم‌ها و داده‌های شخصی شناسایی شده‌اند، آنها را هدف قرار دهد و هر اطلاعاتی را که دوست دارند، در هر قالبی که قانع‌کننده‌تر باشد، چه واقعی و چه تخیلی، منتشر کند.
هوش مصنوعی روز به روز در هک کردن و شکستن رمز‌ها در سیستم‌های امنیتی پیشرفت می‌کند. این موضوع به دلیل پیشرفت و تکامل الگوریتم‌های مورد استفاده در هوش مصنوعی و یادگیری ماشین است. هر بدافزاری که در این زمینه طراحی و ساخته می‌شود، روز به روز با آزمون و خطا بهتر شده و این بهتر شدن می‌تواند آن را خطرناک‌تر کند.
این بدافزارها با اهداف مختلفی طراحی می‌شوند که می‌توانند برای انسان نیز خطرناک باشد. تصور کنید بدافزاری با هدف اختلال در خودروهای خودران ایجاد شود. این بدافزار می‌تواند باعث بروز مشکل در خودرو و ایجاد تصادفات مختلف شود. هرچه استفاده از هوش مصنوعی و سیستم‌های هوشمند در زندگی بیشتر شود، احتمال بروز خطر نیز بیشتر می‌شود.
در بالا با برخی از خطرات هوش مصنوعی که جامعه بشری را تهدید می‌کند، آشنا شدید اما غیرمنصفانه است که نخواهیم در خصوص مزایای هوش مصنوعی و خدماتی که به جامعه می‌کند، صحبت کنیم. در ادامه به برخی از مهمترین مزایای هوش مصنوعی اشاره شده است تا شما یک‌طرفه به قاضی نروید و تصمیم بهتری درخصوص این سوال که آیا هوش مصنوعی یک تهدید برای جامعه بشری است یا خیر بگرید.
اصلا ربات‌ها و به طبع هوش مصنوعی آمده است تا عملکرد و کارایی را افزایش دهد، اصلا سوغات هوش مصنوعی بهبود کارایی و عملکرد در بسیاری از صنایع و حوزه‌ها است با استفاده از الگوریتم‌ها و سیستم‌های هوشمند، شما به راحتی می‌توانید، عملکرد را بهبود بخشید.
حتما شما هم در فیلم‌های ابر قهرمانی مارول دیده‌اید که یک هوش مصنوعی چطور به دانشمندان کمک می‌کند تا پروژه‌های علمی خود را پیش ببرند. شاید چند سال پیش این موضوع یک خیال پردازی شیرین بود، اما امروز این اتفاق به راحتی در گوشه و کنار دنیا در حال اتفاق افتادن است. هوش مصنوعی قادر است در حوزه علمی و تحقیقاتی به کشف‌های جدید و پیشرفت‌های قابل توجهی دست پیدا کند. با استفاده از تحلیل داده‌ها و الگوریتم‌های هوشمند، می‌توان الگوها و روابط پنهان در داده‌ها را شناسایی کرده و به درک بهتر از جهان و مسائل پیچیده کمک کند.
برای هر کسب و کاری رضایت مشتری‌ها مهمترین چیز است، اگر بخواهیم رضایت صددرصدی مشتری‌ها را داشته باشیم شما باید به درستی از محصولات و خدمات خود پشتیبانی کنید. تصور کنید که یک شرکت با میلیون‌ها مشتری دارید، آیا می‌خواهید به سراغ استخدام 10ها هزار نفر برای پشتیبانی از محصولات خود بروید یا کار را به یک هوش مصنوعی می‌سپارید؟
قطعا هوش مصنوعی گزینه ارزان‌تر و گاها دقیق‌تری خواهد بود. هوش مصنوعی می‌تواند کمک کند تا خدمات به مشتریان بهبود یابد. از طریق سیستم‌های هوشمند، می‌توان بهبود در تجربه مشتری، سفارش‌دهی بهتر، پیشنهادهای شخصی‌سازی شده و پاسخ‌گویی سریعتر به نیازها و مشکلات مشتریان را فراهم کرد.
حتما شما هم شنیده‌اید که می‌گویند فلانی مغزش مثل کامپیوتر کار می‌کنه، این ضرب‌المثل به این دلیل شکل گرفته است که باورها بر این است که کامپیوتر هرگز اشتباه نمی‌کند. با استفاده از سیستم‌های هوشمند، می‌توان الگوهای ناهنجار را تشخیص داده و اقدامات پیشگیرانه را انجام داد تا خطاها و مشکلات بزرگتری به‌وجود نیاید.
قطعا یکی از حوزه‌هایی که هوش مصنوعی در حال حاضر در آن جولان می‌دهد، حوزه پزشکی است. هوش مصنوعی در حوزه پزشکی و بهداشت می‌تواند نقش بسیار تعیین کننده‌ای دارد و به کمک پزشکان آمده است تا کار تشخیص و درمان بیماری را راحت‌تر کند. هوش مصنوعی از تشخیص بیماری‌ها تا طراحی داروهای بهینه و کمک به فرآیندهای پیشرفته جراحی و .. می‌تواند به متخصصان کمک کند.
بله همان‌طور که دیدید هوش مصنوعی می‌تواند به زندگی بشری خدمت بسیار بزرگی کند و در بخش‌های مختلف به کمک انسان‌ها بیاید. به‌نظر شما انسان‌ها و ربات‌ها می‌توانند در آینده به‌طور مسالمت آمیز در کنار یکدیگر زندگی کنند یا یک جنگ تمام عیار مانند سری فیلم‌های مارول در آینده انتظار ما را می‌کشد؟
اگرچه هوش مصنوعی کاربردهای ممکن است در آینده خطرناک باشد و نسل‌های آینده‌ی ما را به خطر بیاندازد اما این تنها یک طرف سکه است. طرف دیگر سکه خیر است، چه کسی است که از کاربرد هوش مصنوعی و کمکی که به علم پزشکی و داروسازی می‌کند بی اطلاع باشد؟ چه کسی است که از امکاناتی مانند تولید ویدیو و ساخت چهره با هوش مصنوعی شگفت‌زده نشود؟ هوش مصنوعی شگفت‌انگیز است، هم ترسناک است و هم زیبا! برای اینکه از خطرهای هوش مصنوعی در امان بمانیم می‌توانیم اقدامات پیشگیرانه‌ای را انجام دهیم. از جمله مهمترین این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
در اصل، هوش مصنوعی ساخت ماشین‌هایی است که می‌توانند هوشمندانه فکر و عمل کنند. بیشتر برنامه‌های فعلی برای تأثیرگذاری مثبت بر بشر استفاده می‌شود، اما هر ابزار قدرتمندی را می‌توان برای اهداف مضر در زمانی که به دست افراد نادرست بیفتد استفاده کرد.
امروز، ما به هوش مصنوعی کاربردی دست یافته‌ایم که وظایف محدودی مانند تشخیص چهره، پردازش زبان طبیعی یا جستجوهای اینترنتی را انجام می‌دهد. در نهایت، کارشناسان در این زمینه برای رسیدن به هوش مصنوعی تعمیم‌یافته‌تر کار می‌کنند، جایی که سیستم‌ها می‌توانند هر کاری را که انسان‌های هوشمند می‌توانند انجام دهند، انجام دهند و به احتمال زیاد ما را در تمام آنها شکست دهند و این همان جایی است که هوش مصنوعی می‌تواند خطرناک باشد.
اگر تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در حوزه هوش مصنوعی دارید، نگاهی به مقاله‌های ” هوش مصنوعی گوگل بارد (Google bard) چیست؟ “، ” معرفی شرکت OpenAI”، ” برنامه نویسی چیست؟ مهمترین نکات کلیدی در مورد برنامه نویسی در سال 2022” ،” کد نویسی چیست؟ بهترین راه برای شروع کد نویسی“، ” هوش مصنوعی میدجورنی (Midjourney) چیست؟ چگونه از میدجورنی استفاده کنیم؟” و سایر بلاگ‌های آپلود شده در مپصا بی‌اندازید.
